Projekt „Z ust do ust. Słowo o kulturze niematerialnej Odolan” to cykl spotkań warsztatowo-artystycznych w bibliotece „Odolanka”. Do udziału w nim pragniemy zachęcić lokalną społeczność. Chcemy sięgnąć do przeszłości i spróbować odtworzyć to, co w niej odnajdziemy w kontekście kultury niematerialnej. Ważnym krokiem w tym procesie będzie próba przypomnienia i przywrócenia tradycji, zwyczajów i rytuałów za pomocą ustnego przekazu.
Chcemy, aby nasi uczestnicy podzielili się z nami wspomnieniami nauk, mądrości, rad ale też kolorów, dźwięków, zapachów i emocji, które wynieśli z rodzinnych domów. Przyjrzymy się również jak w niepisany i niesformalizowany sposób, przekazywano nam wiedzę o świecie i uczono nas jak radzić sobie z życiem, za czasów naszych dziadów. Poprzyglądamy się różnicom w sposobie przekazywania tradycji, tematom, które się powtarzają, rodzajom relacji, które temu towarzyszyły oraz warunkom w jakich się to odbywało – a może nadal odbywa? Tego nie wiemy – sprawdzimy.
Na kolejnym etapie procesu wspólnie postaramy się odpowiedzieć na pytania: „Co ja z tego przekażę moim dzieciom?”, „Czy to czego się nauczyłem jest bardziej wstydem i kompromitacją, czy jednak wartością ponadczasową i dziedzictwem kulturowym?”. Dzieci są tu najważniejsze – jako najmłodsze pokolenie, które albo poniesie dalej, to co im „damy” albo nie. Zastanowimy się nad tym w jaki sposób przekazały nam to matki, dziadkowie i jak my możemy teraz przekazać to naszym dzieciom.
Zaplanowaliśmy sześć spotkań moderowanych przez bibliotekarki. Na początku każdego z nich wykorzystamy, specjalnie przez nas dobraną, jedną z form artystycznych, by zainicjować i wydobyć wprost z serca i najgłębszych zakamarków umysłu tego, co w nas pozostało, czego nauczyliśmy się, poznaliśmy i zabraliśmy ze sobą z naszych domów, wsi, miasteczek, a co przekazali nam babcia, wujek, przyszywana ciocia-sąsiadka albo mama lub starszy brat.
Cały projekt jest tak skonstruowany, by ściśle nawiązywał do rodzaju odbiorcy. Widzimy to w formie trójpodziału grup docelowych.
Harmonogram spotkań:
20 i 26 października, godz. 17:30 – Męskie usta – mężczyźni; tatusiowie, dziadkowie, wujkowie, bracia, opiekunowie. Gościnnie wystąpi Gwidon Cybulski.
6 i 20 listopada, godz. 17:30 – Kobiece usta – kobiety; babcie, mamy, siostry, przyjaciółki, buntowniczki. Gościnnie wystąpi zespół folkowy Sutari
23 listopada, godz. 17:30 – Spotkanie międzypokoleniowe – jako łącznik między dzisiejszym pokoleniem a następnym; kolejne ogniwo w łańcuchu przekazywania tradycji, także w sposób niematerialny. Gościnnie wystąpią Adam Markuszewski i Marynia Janus.
28 listopada, godz. 17:30 – Spotkanie międzypokoleniowe – podsumowanie projektu, poczęstunek, opowiadanie wieńczące oraz warsztaty dla dzieci. Gościnnie wystąpią: Adam Markuszewski i Marynia Janus.
Biogramy artystów:
Gwidon Cybulski – muzyk multiinstrumentalista, wokalista, autor piosenek, pedagog. Jest założycielem i liderem zespołu Gadająca Tykwa, wykonującego muzykę autorską, inspirowaną etniczną muzyką kultur świata. Jest również członkiem i założycielem zespołów: afro bluesowego Wielbłądy a także Radio Samsara oraz Mipasi.
Sutari to siła trzech kobiecych głosów i bogatej wyobraźni muzycznej. Eksperymentują z brzmieniami, wplatając w śpiew różnorodne techniki wydobywania dźwięków, od mocnego ludowego śpiewania po miękki słowiański soul, szept lub okrzyk inspirowany ptasim zawołaniem. Dopełniają to instrumenty, niekiedy wydobyte z domowych pieleszy, jak tarka, mikser kuchenny, klucze czy wanna wypełniona wodą. Nominacje: Fryderyki – Album roku (Muzyka świata), Fryderyki – Album roku (Muzyka korzeni)
Marynia Janus – lalkarka, aktorka, producentka teatralna, pedagożka teatru, lalkoterapeutka, teatrolożka z doktoratem – wieloboistka teatralna. Stypendystka Prezydenta Miasta Łodzi w dziedzinie teatr. Absolwentka kierunku aktorskiego Wydziału Sztuki Lalkarskiej w Białymstoku Akademii Teatralnej im. A. Zelwerowicza oraz kulturoznawstwa, spec. produkcja teatralna na Uniwersytecie Łódzkim, studiowała też na Staatliche Hochschule fur Musik und Darstellende Kunst w Stuttgarcie. Ukończyła kurs lalkoterapii „Muñecoterapia Chile” akredytowany przez UNIMA. Jako aktorka współpracowała z Olsztyńskim Teatrem Lalek, Teatrem Szkolnym im. J. Wilkowskiego w Białymstoku, Fundacją Tworzenia i Promowania Sztuki „Ależ Gustawie”.
Adam Markuszewski – opowiadacz, twórca koncepcji Leśnych Spacerów Rozwojowych nawiązujących do japońskich leśnych kąpieli. Członek zarządu Polskiego Towarzystwa Kąpieli Leśnych. Trener i facylitator. Przewodnik po Puszczy Kampinoskiej.
Projekt jest finansowany przez miasto stołeczne Warszawa, z Funduszu Edukacji Kulturalnej.
Zapraszamy do udziału w projekcie – informacje oraz zapisy: odolanka@bpwola.waw.pl, tel. 22 855 12 61
